با افزایش جمعیت، بالا رفتن سطح زندگی و افزايش فعاليت‌هاي صنعتي و كشاورزي، وضعیت نامطلوبی از نظر کمیت و کیفیت آب در بسیاری از نقاط جهان به وجود آمده و آلودگی‌های زیست محیطی را به عنوان یکی از عوارض پیشرفت صنعتی برای بشر به ارمغان آورده است.کیفی
از طرفی امروزه آب به عنوان یکی از سه عامل اصلی تشکیل و بقای محیط زیست (خاک، آب و هوا) بیش از هر زمان دیگر مورد توجه بوده و منابع آب زیرزمینی به عنوان یکی از مهمترین منابع تأمین و انتقال آب از اهمیت خاصی برخوردارند.
استفاده از این منابع در حالت ذخیره از طریق چاه‌ها، چشمه‌ها و قنوات صورت می‌گیرد. قنات از پیچیده-ترین و شگفت انگیز‌ترین ابداعات تاریخ بشری است که برای رفع حیاتی‌ترین نیاز‌های جوامع بشری یعنی تأمین آب در مناطق کم آب و یا بی‌آبی به وجود آمده است.
قنوات به علت برخورداری از ساختار فیزیکی خاص به ویژه در محیط‌های شهری و اطراف آن، همواره در معرض آلودگی قرار دارند. میله چاه‌ها، پایاب‌ها و معبرهای دسترسی به قنوات هر کدام به تنهایی قادر خواهند بود تا موجبات آلودگی آب قنات را فراهم آورند.
علاوه بر آن عبور قنوات از مناطق مسکونی شهر و روستا و همچنین نزدیکی چاه‌های جذبی فاضلاب به راهرو قنات و یا تخلیه مستقیم فاضلاب، تهدید بزرگی برای کیفیت آب قنوات به حساب می‌آید.
بنابراین بررسی دقیق تغییرات کیفی آب قنوات و شبیهسازی آن از جمله ضروریات محسوب می‌شود. از این رو نیاز به استفاده از ابزارهای مدیریتی از جمله شاخص‌ها و مدلهای شبیهسازی کیفیت آب به طور چشمگیری افزایش یافته است.
در سال‌های اخیر مطالعات زیادی در زمینه شبیهسازی کیفی آب‌های سطحی و زیرزمینی صورت گرفته که برآیند این تحقیقات معرفی انواع شاخص‌ها و مدلهای مختلف و متنوع یک بعدی، دوبعدی و سه بعدی در این زمینه می‌باشد که در بعضی موارد قادرند پارامترهای مربوط به کیفیت آب را با دقت بالایی شبیهسازی و پیش‌بینی کنند.
محمدی و همکاران (1393) به بررسی کیفیت آب زیرزمینی دشت قم از نظر مصرف شرب توسط شاخص‌های کیفی GWQI و آلودگی GWPIپرداختند.
براساس نتایج روش GWQI مشخص گردید که بدترین شاخص کیفی آب زیرزمینی مربوط به بخش-های شمال غربی (ناشی از نفوذ فاضلاب شهر قم و تغذیه زیرزمینی از سازند قم) و شرقی دشت (ناشی از بهره‌برداری بی‌رویه، افت سطح آب زیرزمینی، و در نتیجه نفوذ آب شور از سمت دریاچه نمک) بوده است.
شاخص آلودگی آب‌های زیرزمینی (GWPI) بدترین کیفیت را در نواحی میانی و شرقی دشت نشان داد. کلاهدوزان و همکاران (1394) در تحقیقی به بررسی روند تغییرات کیفیت آب زیرزمینی دشت میاندوآب طی سال‌های 1381 تا 1391 (برای دوره‌های پرآب و کم‌آب) برای 14 متغیر کیفی با استفاده از روش من-کندال پرداختند.
نتایج حاصل نشان داد که روند تغییرات دو پارامترEC و SAR برای هر دو دوره پر آب و کم آب در حال افزایش است. همچنین در تحقیقی رجبی و همکاران در سال 1395 به بررسی هیدروژئوشیمیایی آب‌های زیرزمینی منطقه هستیجان (یکی از دهستان‌های شهر دلیجان واقع در استان اصفهان) و تعیین کیفیت آن‌ها برای مصارف مختلف پرداختند.
از آنجایی که میزان دبی قنوات چشمه‌های موجود در منطقه در طول سال تغییر قابل ملاحظه‌ای نداشت بنابراین، نمونه‌برداری در یک نوبت و در دی ماه 1391 انجام شد.
در این تحقیق از متغیرهای خاصیت اسیدیته، سختی کل، هدایت الکتریکی، سدیم، سولفات، پتاسیم، منیزیم، کل مواد جامد محلول، کلسیم، کلر و بی‌کربنات استفاده شد.
در این شماره می خوانید:
ارزیابی اثرات اقتصادی و زیست محیطی برداشت شن و ماسه از رودخانه های استان گلستان ۱۱
محسن جعفری نژاد
محمد فرهنگی
کاربرد ارزش گذاری مشروط جهت بهره برداری از تالاب بین المللی گمیشان ۱۶
محسن جعفری نژاد
محمد فرهنگی
فاطمه خانپور
معرفی سیـستمهـای تصفیه فاضلاب تالابی برای بکارگیـری در جوامـع کوچـک ۲۰
محمدرضا ترکان
مهدی ریاحی خرم
مطالعه مدلهای غیرخطی ایزوترم و ترمودینامیک فرآیند جذب مس توسط نانـو-مونتمـوریلونیت از محلول آبی ۳۸
شبنم حسنی
فرامرز دولتی ارده جانی
محمد ابراهیم علیا
مقایسه محتوای فنلی، فلاونوئیدی و فعالیت آنتـی اکسیدانی دو گیاه میخک و شاهتره ۴۵
پریچهر حناچی
مرجان سادات حسین پور
بررسی خصوصیات فیزیکوشیمیایی ذرات معلق بزرگتر از ۱۰ میـکرومتـر در استـان خراسـان جنـوبی، شرق ایـران ۴۹
حوریه سادات موسوی
امین دنیایی
علی رضا پور خباز
بررسی کیفیت جریان آب قنات با استفاده از شاخص GWQ (مطالعه موردی: شهرستان بم) ۵۵
نگین بیگلری
نسرین سیاری
Sustainable Utilization Of Minoo Island By Conservation Zoning ۱۰۷
ماندانا یاوری
مصطفی یاوری
علیرضا یاوری
جهت پاسخگویی به سؤالات و تهیه کتاب مربوطه می توانید از طریق گزینه خرید محصول و پل ارتباطی انتشارات عطران اقدام نمایید:
دفتر مرکزی مجله زیستبان آب: 66191000 -021
شماره تلگرام پشتیبانی (24 ساعته): 09108172896
