از زمانى كه دختر دانش آموز و نوجوانى بودم، عشق به جمع آورى امثال و حكم و اصطلاحات زبان تركى آذرى را در سر می پروراندم. در آن روزها هم هى همكلاسی ها و حتى هم مدرسه اى هايم كه از علاقه ى وافر من به اين كار آگاهى پيدا كرده بودند، بسيج شدند تا از پدرومادرها، پدربزرگ و مادربزرگها و اشخاص باتجربه ى قوم خود، امثالى جمع آورى و به من هديه كنند. اين كار مدتى طولانى و با شوروشوق خاصى ادامه پيدا كرد. دفترچه اى حاوى ده ها مثل و كلمات قصار جمع آورى و به خيال خوش جوانى آماده ى چاپ گرديد. دريغا كه با محدوديت هائى كه از لحاظ وجود ناشر و چاپخانهاى مجهز پيش آمد، امكان چاپ و نشر آن ميّسرنشد.
اين شور و جذبه سالها به دست فراموشى سپرده شد تا اين كه در سالهاى اخير عشق پردازش به اين كار از زير خاكستر زمان دوباره در وجودم سربلند كرد. بررسى و مطالعه در انديشه ها و آرزوها، رفتار و كردار، افق ديدوداورى، طريقه ى معاش، رسوم و آداب، زندگى مادى و معنوى مردم سرزمين مادرىام كه از علايق ديرينه ام بود مرا با تلاش بيشترى به جمعآورى و تدوين مثلها و كلمات قصار و بررسى مواردى نو در زبان ترکی آذرى واداشت. در اين راه بزرگترين ياورم كتاب پرارزش «امثال و حكم دهخدا» بود كه «مشابه ها» و «نظير»هاى مناسب براى بسيارى از مثلها بيابم. براى دسترسى بهتر به مفاهيم و معانى دقيق كلمات و اصطلاحات از كتاب «آتالار سوزو» و «واحدين غزللرى» نيز به رهها جسته ام. اينك به جمعآورى حدود سه هزار فقره سخنان پندآموز و كلمات قصار رايج در زبان تركى آذرى كه برخى می رفت تا به بوته ى فراموشى نيز سپرده شود، نائل آمده ام. با در نظر گرفتن اين كه گونه گونى ها و اختلاف نظرهايى در اين زمينه می تواند وجود داشته باشد و گريزى از آن نيست، نهايت تلاش خود را به كار برده ام تا آنجايى كه در توان دارم به اصالت مطالب دست يابم. اما خود اعتراف دارم كه هنوز در اين زمينه كارهاى زيادى بايد صورت بپذيرد و كاستى و نقص ناگزير است .باز هم نيك مى دانم كه دراز است ره منزل و من نوسفرم … با اين وجود مجموعه حاضر را چون برگ سبزى به علاقمندان حفظ فرهنگ اصيل سرزمين آذربايجان تقديم می دارم.
ملاحظات چندى كه در تدوين اين مجموعه به كار رفته است عبارت است از:
1ـ مندرجات براساس ترتيب حروف الفباى فارسى تنظيم شده است.
2-در این کتاب علامت همزه (ئ) بعد از حرف ( ی ) آمده است.
3ـ علاوه بر ترجمه ى تحت اللفظى متن ترکی آذرى به فارسى و تفسير يا كاربرد آنها، در بيشتر موارد نظاير فارسى مثلها نيز آورده شده است.
4ـ در ترجمهى تحت اللفظى لغات و اصطلاحات زبان ترکی آذرى به فارسى، كلماتى كه آوردن آنها در فهم مقصود لازم می نمود، با قراردادن در داخل [ ] یا «» مشخص شده است.
5ـ حكايات مرتبط به همراه بعضى از امثال آورده شده است.
در خاتمه مراتب حق شناسى و سپاس فراوان خود را از دانشمند محترم جناب آقاى منوچهر رئيس زاده و استاد ارجمند جناب آقاى دكتر حسن احمدى گيوى كه در جمع آورى و يافتن مفاهيم دقيق مرا يارى ها و همراهى ها نموده اند ابراز می دارم و از خداوند متعال براى وجود ارزشمند ايشان و همه ى كسانى كه براى اشاعه ى فرهنگ گام هايى برداشته اند، طول عمرى باعزت مسألت می نمايم.