مديريت آموزشي به عنوان يك رشته عمر نسبتاً كوتاهي در ايران دارد بطوريكه فقط چندسالي است تلاشهايي در جهت گشايش رشته مديريت آموزشي در دانشگاه ها و مراكز آموزش ضمن خدمت مديران مشاغل صورت گرفته است.
اين در حالي است كه مديريت و مديران آموزشي در حداقل سه دهه اخير بعنوان مهمترين عوامل بهبودي عملكرد سازمان هاي آموزشي مورد توجه پژوهشگران و مسئولين آموزشي كشورهاي توسعه يافته قرار گرفته‌اند.
مديريت، تخصصي و شغلي است كه با بزرگتر و پيچيده شدن سازمانها و در تنگناها و دشواريهاي اقتصادي ـ مالي اهميت بيشتري مي‌يابد. هر چه سازمانها بزرگتر مي‌شوند، تعداد كارمندان، مصرف‌كنندگان و تشكيلات سازماني افزايش پيدا مي‌كنند، فعاليتها بيشتر و متنوعتر مي‌شوند، نياز به سرمايه‌گذاري بيشتر مي‌شود.
اين عوامل باعث مي‌شود كه ادارة سازمان ها مشكل تر و پيچيده‌تر شود. سازمان هاي آموزشي نيز از اين قاعده مستثني نيستند. آنها همانند سازمانهاي ديگر براي اينكه بتوانند مشكلات بزرگتر و پيچيده‌تر خود را حل كنند و اهداف سازماني را تحقق بخشند نياز به افراد آگاه و شايسته دارند تا با برنامه‌ريزي، هماهنگي، و جهت‌دهي هاي بموقع و هوشمندانه در طرح و اجراي سياست ها و برنامه‌هاي آموزشي ايفای نقش كنند.
اهميت مهارت مدیران
در عصر حاضر، توسعه روزافزون سازمان ها و پيچيده‌تر شدن وظايف و كاركردها، صاحب نظران را پيش از هر زمان ديگر متوجه اهميت نقش مديران در سازمانها كرده است. مديران در سازمان ها نقش هماهنگي و كنترل كليه عوامل توليد را در جهت دستيابي به اهداف سازماني برعهده دارند. سازمان بدون مهارت مدیران آموزشی قادر به دستيابي به اهداف خود نخواهد بود و محكوم به فناست.
«مدير مؤثر و لايق همچون اكسيري است كه مي‌تواند مس عوامل توليدي را به طلاي ناب بهره‌وري مبدل سازد».
در ميان ساير مديريت ها، مهارت مدیران آموزشی به علت هدايت تعليم و تربيت نسل ها از اهميت ويژه‌اي برخوردار است، و از آنجا كه تعالي جامعه بستگي به هدايت صحيح تعليم و تربيت فرزندانش دارد، آحاد مردم نسبت به وضعيت نظام آموزشي احساس مسئوليت مي‌كنند.
وظايف و كاركردهاي پيچيدة نظام آموزشي، ضرورت اتخاذ سياستهاي آموزشي مناسب و ايجاد روابط دوستانه بين عناصر نظام آموزشي و پيچيدگي ارزشيابي از نتايج نظام آموزشي باعث شده است تا مديريت آموزشي از جايگاه خاص در ميان ساير مديريت ها برخوردار باشد.
علاقه‌بند معتقد است: «در حقيقت ويژگي هاي منحصر به فرد مديريت آموزش و پرورش نه از وجه «مديريت» بلكه عمدتاً از وجه «آموزش و پرورش» آن سرچشمه مي‌گيرد. (علاقه‌بند، 1369، ص57)
تعاريف مديريت
مديريت در هر سازماني براساس اهداف آن سازمان تعريف مي‌شود و مهارت مدیران پرورش نيز بر مبناي اهداف سازمان آموزش و پرورش تعريف مي‌شود. لذا به منظور مشخص شدن مفهوم مديريت آموزشي تعاريفي كه متخصصين اين رشته بيان نموده‌اند، ارائه مي‌گردد:
دكتر كيمبل وايلز مهارت مدیران آموزشی را چنين تعريف مي‌نمايد: «مديريت آموزشي عبارت است از ايجاد و آماده ساختن وضع بهتري جهت يادگيري دانش آموزان».
دكتر ميركمالي، در مورد مفهوم مديريت آموزشي چنين مي‌نويسد: «مدير آموزشي فرآيندي است اجتماعي كه با يادگيري مهارت هاي علمي، هنري و فني كليه نيروهاي انساني و مادي را سازماندهي كرده و هماهنگ نموده و با فراهم كردن زمينه انگيزش و رشد با برآوردن نيازهاي فردي و گروهي دانش‌آموزان، معلمين و كاركنان به اهداف سازمان تعليم و تربيت مي‌رسد. (ميركمالي، 1373، ص400)
ـ مديريت آموزشي به آن دسته از فعاليت هايي اطلاق مي‌شود كه در چارچوب يك سيستم واحد آموزشي ايجاد و هماهنگي، تحرك، انگيزش، كنترل و هدايت انرژي مادي و انساني را موجب شده، تحقق اهداف آموزش و پرورش را ممكن مي‌سازد. (صافي، 1368، ص69)
ـ فعاليت مديريتي در يك مدرسه شامل برنامه‌ريزي، سازماندهي، كنترل، هماهنگي، تدريس، برقراري ارتباط و ارزشيابي است. (Serjiovanne.P.6)
ـ مديريت آموزشي عبارت است از فراهم ساختن وسيله جهت بارور ساختن هدف هاي تربيتي.
علاقه‌بند مهارت مدیران را اين چنين تعريف مي‌كند: «مديريت آموزشي عبارت است از برنامه‌ريزي، سازماندهي، هدايت و كنترل كليه امور و فعاليت هاي مربوط به آموزش و پرورش» مديريت آموزشي به معناي اخص كلمه به معناي مديريت آن بخش از فعاليت هاي سازمان هاي آموزشي است كه مستقيماً با امر آموزش و پرورش و يادگيري مرتبط مي‌باشد.
فهرسـت مطالـب
- مقدمه1
- تاريخچه مديريت: 3
- قرن بيستم و آغاز مطالعه منظم علمي مديريت: 4
- مديريت علمي: 4
- اثرات و كاربرد تئوري مديريت علمي در سازمانهاي آموزشي: 7
- تئوري اداري: 8
- كاربرد تئوري اداري در آموزش و پرورش: 13
- بوروكراسي يا ديوانسالاري: 14
- دورة كلاسيك نو (مكتب روابط انساني): 16
- مكتب رفتاري (نگرش رفتاري): 19
- نگرش سيستمي: 19
- مديريت اقتضايي: 21
- مديريت آموزشي: 22
- اهميت مديريت آموزشي: 23
- تعاريف مديريت آموزشي: 24
- اهداف مديريت آموزشي: 25
- وظايف مديران آموزشي: 27
- انواع تصمیمات: 39
- فرآیندهای تصمیم گیری: 39
- كنترل و ارزشيابي: 41
- وظايف و كاركردهاي مديران: 51
- وظايف مديران سازمان هاي اداری و آموزشی: 54
- پرسنل آموزشي: 59
- پرسنل دانش آموزي: 60
- رهبري مدرسه و محله: 61
- توسعه و بهبود تدريس و مواد درسي: 61
- ساختمان مدرسه: 62
- وظايف عمومي: 62
- شيوه‌ي انتخاب مديران آموزشي: 63
- انتخاب و انتصاب صحيح مديران و فوايد آن: 65
- مهارت هاي مورد نياز مديران از دیدگاه اندیشمندان جهان. 68
- مهارت انساني: 70
- راه كارهاي تقويت مهارت انساني در مديران : 76
- مهارت فني: 78
- مهارت حرفه اي: 80
- ارزش نسبي مهارت ها در رده هاي مديريت: 97
- اثربخشی و کارایی: مفهوم، تعریف، رابطه. 97
- اثربخشی و کارایی مدیران آموزشی: 98
- تحقيقات داخلي: 100
- تحقيقات خارجي: 105
- منابع و مآخذ: 108
نوبت چاپ: اول
جهت پاسخگویی به سؤالات و تهیه کتاب مربوطه می توانید از طریق گزینه خرید محصول و پل ارتباطی انتشارات عطران اقدام نمایید:
دفتر مرکزی انتشارات عطران: 66191000 -021
شماره تلگرام پشتیبانی (24 ساعته): 09108172896
